Plateelbakkerij Flora Gouda Holland
Lieve klanten,
In mijn webwinkel heb ik verschillende vazen en gebruiksvoorwerpen van Plateelbakkerij Flora een van oorsprong Goudse fabriek van plateel, die bestond van 1945 tot 1994. Het is dus misschien wel leuk om wat achtergrond informatie over deze aardewerkfabriek te lezen.
Plateel is een bepaald soort keramiek (aardewerk). De voor Gouds plateel gebruikte techniek is die van faience. Hierbij wordt het aardewerk eerst gebakken in de oven. Dit tussenresultaat heet biscuit. Het aardewerk wordt vervolgens gedecoreerd met een “onderglazuurverf”. Daarna wordt het aardewerk voor een tweede keer gebakken en ontstaat het eindresultaat. De schildering versmelt tijdens de tweede keer bakken met de glazuurlaag en wordt er zo ingebrand.
In 1927 was Frans Eikenboom (1881-1966) al in Gouda met de productie van aardewerk begonnen. In 1945 richtte hij met zijn zoon Peter Antonius Eikenboom (1907-1981) de Flora-fabriek op. Die werd gevestigd in Stolwijkersluis aan de Gouderaksedijk.
In de 50-er en 60-er jaren was Flora een toonaangevende en vernieuwende producent van sier- en gebruiksaardewerk. De decors op schalen, vazen, borden e.d. die min of meer abstract waren, vielen in de smaak. Flora-keramiek werd een belangrijke beeldbepaler in veel interieurs van die jaren. Qua prijs en ontwerp lagen de Floraproducten tussen HEMA-producten en design in.
Door de groeiende internationale concurrentie en de veranderende smaak van de consument kregen Nederlandse aardewerkfabrieken zoals Flora problemen met afzet en winstgevendheid. Flora probeerde aan de steeds diverser wordende vraag van de consument te voldoen en bracht nieuwe vormen en decors op de markt hiervoor werden kunstenaars van naam en faam aangetrokken, zoals de Duitse professor Karl Friedberg.
In 1974 kwam Flora in handen van International Citrus Products, dat de fabriek economisch en logistiek reorganiseerde. Het bedrijf kwam in de jaren 70 met traditionelere decors die niet meer met de hand waren geschilderd maar via onderglazuur-transfers op het plateel werden aangebracht.
Eind 70-er jaren werd het productieproces doelmatiger opgezet en modernere keramische technieken ingevoerd. Een verhuizing naar Hardenberg in Overijssel maakte daar onderdeel van uit. Met overheidssubsidie werd in 1980 een nieuwe fabriek gebouwd, de modernste fabriek van keramiek in Nederland.
De massaproductie leverde producten van minder artistieke kwaliteit wat bovendien weinig winst opbracht. Halverwege de 80-er jaren kwam er bij Flora een kunstzinnige omslag. Met jonge veelbelovende keramiek-kunstenaars zoals Jeroen Bechtold (1953), Pauline Wiertz (1955), Cees Christiaans (1956) en Dorothé van Agthoven (1950), haalde Flora weer creativiteit in huis. Het bedrijf wist ook de gerenommeerde glaskunstenaar Floris Meydam (1919) uit Leerdam te contracteren. Daardoor maakte Flora tot in de jaren negentig nog steeds spraakmakend keramisch design.
In 1989 werd Flora overgenomen door keramiekfabriek Royal Goedewaagen in Nieuw-Buinen, dat oorspronkelijk ook een Goudse plateelfabriek was. De fabriek in Hardenberg werd in 1994 gesloten, de productie van het plateel van Flora werd verplaatst naar Nieuw-Buinen. In 1996 stopte Goedewaagen – als gevolg van de tegenvallende vraag – de productie van keramiek met Flora-design.
Gelukkig zijn nog veel stukken van deze plateelbakkerij bewaard gebleven en kunnen we er ook nu nog van genieten… Kijk maar eens in mijn webwinkel wat voor mooie producten ze maakten!
Mocht je nog vragen hebben mail me dan gerust! info@bij-ma-ria.nl
